Ostropest plamisty to gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Jest to jedna z lepiej przebadanych roślin. Przeprowadzone badania naukowe potwierdziły jej skuteczność w leczeniu schorzeń wątroby. Jako ciekawostkę dodać należy, że właściwości lecznicze ostropestu doceniali już starożytni Rzymianie, którzy wykorzystywali jego ziarenka do regenerowania wątroby po ucztach zakrapianych alkoholem.
Roślina pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego: południowej i południowo-wschodniej Europy, Afryki Północnej, Azji Zachodniej oraz niektórych rejonów Azji Środkowej (Indie, Pakistan). Obecnie rośnie dziko, poza obszarem swojego pierwotnego występowania także w innych miejscach Afryki i Europy, w Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Północnej i Południowej. Uprawy ostropestu w Polsce zlokalizowane są głównie w centralnej i północnej części kraju.
Swoje prozdrowotne właściwości ostropest plamisty zawdzięcza zawartości kompleksu flawonolignanów określanych zbiorczo jako sylimaryna. Sylimaryna wpływa regenerująco na uszkodzone komórki wątroby, a składniki zawarte w ostropeście osłaniają komórki wątroby przed toksynami (np. z trujących grzybów, alkoholu, leków, czy chemioterapii).
Działanie ochronne sylimaryny związane jest z jej właściwościami antyoksydacyjnymi, przeciwzapalnymi, przeciwwirusowymi oraz właśnie odtruwającymi. Substancja ta ma ponadto zdolność zwiększania rozpuszczalności żółci. Może więc być stosowana wspomagająco w leczeniu kamicy żółciowej oraz w zapobieganiu jej powstawania.
Podkreślić należy, że związki zawarte w wyciągu z ostropestu mają 10 a na nawet 20 razy silniejsze właściwości antyoksydacyjne niż witamina E.
Najbardziej popularną formą ostropestu plamistego są całe lub zmielone nasiona. Najlepiej spożywać 1-2 łyżeczki na dobę popijając wodą. Zmielone nasiona można dodawać do koktajlów, soków, sałatek czy musli. Inną formą ostropestu plamistego jest olej z tej rośliny. Zawiera on fosfolipidy, stanowi bogactwo cennych kwasów tłuszczowych oraz jest źródłem naturalnej witaminy E. Zaleca się przyjmowanie oleju 3 razy dziennie 30 minut przed posiłkiem. Olej ten idealnie nadaje się do sałatek, dressingów i dipów. Najlepiej spożywać go na surowo.
